Czarnuszka – lekarstwo na wszystkie choroby?

Ostatnio na temat czarnuszki napisałam post na moim Fanpage, który cieszył się bardzo dużym zainteresowaniem. Dostałam mnóstwo pytań, zarówno pod postem, jak i prywatnie. Z tego względu postanowiłam napisać o niej oddzielny artykuł. Czy faktycznie czarnuszka ma takie wszechstronne właściwości lecznicze? W jakich problemach zdrowotnych można ją stosować? Czy jest coś, na co nie pomaga? Na temat czarnuszki jest mnóstwo badań i opracowań. Można o jej właściwościach i zastosowaniu pisać naprawdę dużo. Jest to raczej temat na książkę, a nie krótki artykuł. Ale postaram się to wszystko zwięźle ująć i opisać najważniejsze kwestie. Czarnuszka – lekarstwo na wszystkie choroby?

Czarnuszka – lekarstwo na wszystkie choroby?

Na początek zacznijmy od tego czym jest czarnuszka?

Czarnuszka (Nigella sativa) zwana też czarnuszką siewną, czarnym kminkiem, czarnym sezamem, rzymską kolendrą, kąkolnicą czy pieprzem ubogich należy do roślin jaskrowatych. Ma ok. 50 cm wysokości i niebieskie lub białe z niebieskawo albo zielonkawo zabarwionymi końcówkami kwiaty. Po przekwitnięciu tworzy niewielkie mieszki, zawierające czarne nasionka. Z tych nasion jest pozyskiwany olej, który został znaleziony ponad 3000 lat temu w grobowcu egipskiego faraona Tutanchamona, a Kleopatra podobno stosowała go na włosy i skórę. W tych czasach był nazywany płynnym złotem faraonów. Natomiast w kulturach arabskich ziarenka te są znane jako habbatul barakah, co oznacza „ziarno błogosławieństwa.” Z kolei islamski prorok Mahomet mówił o czarnuszce, że jest to „lekarstwo na wszystkie choroby, z wyjątkiem śmierci”.

Co czyni czarnuszkę tak wyjątkową rośliną?

Czarnuszka zawiera w swoim składzie białka (w tym wszystkie białka egzogenne) i węglowodany. Jest bogata w witaminy (A, E, F, B1, B3, B6, B7) i minerały (selen, potas, wapń, magnez, cynk, żelazo, sód), w tym antyoksydanty, które chronią nas przed wolnymi rodnikami, stresem oksydacyjnym, działają przeciwnowotworowo i przeciwwirusowo. Charakteryzuje się wysoką zawartością kwasów tłuszczowych (linolowy, alfa-linolenowy, eikozadienowy, palmitynowy, mirystynowy, oleinowy, stearynowy), które działają przeciwnowotworowo, przeciwzapalnie, obniżają poziom cholesterolu i regulują poziom cukru we krwi. Jednak to nie wszystko! Szczególną uwagę należy tutaj zwrócić uwagę na takie związki jak:

Malantyna

Działa oczyszczająco, przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo, przeciwwirusowo, przeciwbólowo, poprawia procesy trawienne.

Tymochinon (KT)

Bardzo silny przeciwutleniacz. Działa przeciwbólowo, przeciwnowotworowo, przeciwgrzybiczo i przeciwzapalnie. Chroni komórki przed atakami choroby autoimmunologicznej i przyspiesza naprawę uszkodzonych tkanek. Poprawia trawienie, a także hamuje wydzielanie histaminy pomagając w różnych alergiach. Działa ochronnie na miąższ nerek i wątroby. Reguluje poziom cholesterolu i ciśnienia.

Tymohydrochinon (THQ)

Silny przeciwutleniacz. Należy do naturalnych inhibitorów acetylocholinoesterazy, używanych do leczenia wszelkiego rodzaju chorób neurodegeneracyjnych, jak np. choroba Alzheimera, Parkinsona, demencja, schizofrenia, autyzm.

Tymol

Działa oczyszczająco, przeciwwirusowo, dezynfekująco, przeciwpasożytniczo.

Prostaglandyna E1 (alprostadyl)

Poprawia metabolizm komórkowy, reguluje poziom cukru, ciśnienia, poprawia pracę tarczycy, działa przeciwzapalnie, łagodzi stany zapalne, jest pomocna przy leczeniu alergii, a także wielu problemów skórnych.

Alkaloidy jak np. nigellon

Działa przeciwskurczowo i przeciwhistaminowo. Rozszerza oskrzela, co pomaga w leczeniu chorób układu oddechowego, takich jak astma czy krztusiec. Ma także właściwości regulujące miesiączkę, pomaga przy PMS i bolesnych miesiączkach.

Kwercetyna

Rozszerza naczynia krwionośne, zmniejsza ryzyko chorób serca, działa przeciwalergicznie, hamuje uwalnianie histaminy.

Karwakrol

Ma działanie przeciwskurczowe, przeciwbólowe, napotne, żółciopędne.

Inne olejki eteryczne zawierające m.in. limonen, karwon

Generuje silny aromatyczny zapach oraz korzenny smak.

Fosfolipidy i fitosterole

Działają przeciwobrzękowo, pływają na wzmocnienie bariery lipidowej skóry, hamują ubytek wody, działają regenerująco i przeciwzapalnie.

Z tego względu czarnuszka znajduje zastosowanie w naprawdę wielu chorobach i dolegliwościach.

Problemy zdrowotne, w których czarnuszka może pomóc

Insulinooporność, cukrzyca

Pomaga zmniejszyć stężenie glukozy na czczo, reguluje jej poziom, poprawia wrażliwość na insulinę i zmniejsza stężenie hemoglobiny glikowanej (HbA1c). Dodatkowo pomaga w ochronie i regeneracji komórek beta trzustki.

Nadwaga, otyłość

Kwas linolowy ma działanie poprawiające metabolizm, może więc wspomóc utratę zbędnych kilogramów. Z kolei malantyna pozytywnie wpływa na procesy trawienne. Dodatkowo często przy diecie odchudzającej ciężko jest dostarczyć wszystkie składniki odżywcze, a czarnuszka zawiera ich całe mnóstwo.

Układ pokarmowy

Ma właściwości przeciwskurczowe, łagodzi wzdęcia, likwiduje zgagę, usprawnia pracę jelit, wspomaga i pobudza trawienie, poprawia wchłanianie składników odżywczych, pomaga przy gazach, niestrawnościach i zatruciach. Chroni błonę śluzową żołądka, powoduje wzrost ilości mucyny, pomaga przy refluksie żołądkowo-przełykowym i bakterii Helicobacter Pylorii. Działa ochronnie na wątrobę i drogi żółciowe. W badaniach na zwierzętach podawanie czarnuszki zmniejszyło ilość przywr w wątrobie, a także zmniejszyła się ilość cyst w jelitach i wątrobie. Działa leczniczo na nadżerki i wrzody. Pobudza wydzielanie żółci. Chroni przed szkodliwym działaniem leków.

Układ oddechowy

Działa rozszerzająco na oskrzela, poprawia wydolność płuc, łagodzi objawy związane z astmą – m.in. świszczący oddech, katar alergiczny, katar sienny. Pomaga przy zapaleniu oskrzeli i zatok.

Układ nerwowy

Działa uspokajająco, przeciwlękowo, antydepresyjnie, poprawia samopoczucie, funkcje poznawcze, zwiększa odporność na stres, relaksuje, wpływa korzystnie na problemy z zasypianiem. Usprawnia pamięć, uczenie się, koncentrację oraz procesy myślenia.

Układ odpornościowy

Poprawia odporność i wzmacniają układ immunologiczny poprzez zwiększenie liczby limfocytów. Pomaga szybciej zwalczyć przeziębienie, grypę, infekcje. Wykorzystywana jest leczeniu chorób autoimmunologicznych, AIDS i innych chorobach przewlekłych, które związane są z osłabionym układem immunologicznym.

Układ moczowy

Przeciwdziała tworzeniu się kamieni nerkowych. Obniża stężenie szczawianów w moczu i hamuje formowanie kamieni nerkowych.

Niedoczynność tarczycy i Hashimoto

Przeprowadzono badanie a temat czarnuszki w niedoczynności tarczycy i Hashimoto, w którym 40 pacjentów z zapaleniem tarczycy Hashimoto w wieku 22-50 lat zostało losowo przydzielonych do dwóch grup. Jedna spożywała sproszkowaną czarnuszkę (2g dziennie), a druga placebo (skrobię) codziennie przez 8 tygodni. Uczestnicy byli leczeni lewotyroksyną, ale dawka leku była stabilna od 6 tygodni przed uczestnictwem w badaniu do końca badania.
Wyniki:
– znacznie zmniejszyło masę ciała i wskaźnik masy ciała (BMI)
– zmniejszyło się stężenie TSH i peroksydazy przeciwtarczycowej (anty-TPO) w surowicy
– wzrosło stężenie T3 w surowicy
Jak widać wykazano tu korzystny wpływ czarnuszki na poprawę stanu tarczycy i pomiarów antropometrycznych u pacjentów z zapaleniem tarczycy Hashimoto.

Problemy skórne

Pomaga w walce z trądzikiem, łuszczycą, liszajem, atopowym zapaleniem skóry, zaskórnikami, grzybicą skóry, wysypkami, zmianami wywołanymi zakażeniem bakteryjnym, opryszczką, a także przy hemoroidach. Chroni także skórę przed poparzeniem słonecznym i działa łagodząco na powstałe już podrażnienia. Pomaga ukoić stan zapalny, przyspiesza gojenie się ran i owrzodzeń. Działa nawilżająco, ujędrniająco, przeciwzmarszczkowo, wzmacnia i uelastycznia skórę. Tutaj olej można stosować dwojako – zewnętrznie (do smarowania skóry) i wewnętrznie (do picia).

Problemy z cholesterolem

Zmniejsza poziom trójglicerydów, cholesterolu, homocysteiny oraz ryzyko powstawania zakrzepów i rozwoju miażdżycy

Podwyższona prolaktyna

Łagodzi objawy podwyższonej prolaktyny takie jak np. nadmierne owłosienie, trądzik, problemy z płodnością i brakiem owulacji, obniżone libido, zaburzenia miesiączkowania, bolesność piersi, wahania nastroju. Nigellon działa przeciwskurczowo i może być pomocny w czasie menstruacji, ponieważ łagodzi bolesne skurcze.

Nowotwory

Ma zdolność apoptozy komórek rakowych i nie czyni przy tym szkody zdrowym komórkom. W badaniach na szczurach wykazano zmniejszenie łagodnych i złośliwych zmian nowotworowych w jelicie grubym i płucach, a także wykazuje działanie przeciwnowotworowe w raku macicy, piersi, wątroby, mózgu i trzustki. Dodatkowo ochrania przed negatywnymi skutkami promieniowania jonizującego stosowanego w radioterapii, której są poddawani pacjenci onkologiczni.

Włosy, paznokcie

Wzmacnia włosy i ogranicza ich wypadanie. Przeciwdziała łysieniu, pozwala pozbyć się łupieżu, swędzenia, pobudza porost włosów i zwiększa ich gęstość. Wpływa na wzmocnienie mieszków włosowych i stymulację cebulek włosów. Olej można wmasować w skórę głowy przed umyciem, pozostawić na ok. 30 min, a następnie umyć włosy lub kilka kropli oleju można dodać do szamponu i umyć włosy. Zmniejsza łamliwość paznokci.

Dodatkowo znajduje zastosowanie w:

1. Nadciśnieniu tętniczym – pomaga obniżyć ciśnienie krwi.
2. Alergiach – ma właściwości antyhistaminowe, łagodzi ostre reakcje alergiczne.
3. Gronkowcu złocistym (MRSA) – pomaga w pozbyciu się opornego na metycylinę gronkowca, działa przeciwbakteryjnie.
4. Bólu i zapaleniu gardła, migdałków – działa antyzapalnie, dezynfekująco, uśmierza ból.
5. Padaczce – ma właściwości przeciwdrgawkowe, zmniejsza aktywność napadu padaczkowego.
6. Anemii – pomaga podnieść poziom hemoglobiny i erytrocytów.
7. Osteoporozie – zwiększa gęstość mineralną kości, zapobiega ich zrzeszotnieniu oraz łamliwości.
8. Wykazuje działanie antywirusowe, antygrzybicze (np. Candida Albicans) i antypasożytnicze (np. w przypadku zarażenia owsikami, tasiemcem, przywrą, włośniem krętym).
9. Może podnosić testosteron u mężczyzn i pozytywnie wpływa na jakość spermy.

Co wybrać? Olej czy ziarenka?

Czarnuszka ma lekko gorzki, intensywny korzenny zapach i jest ostrzejsza od pieprzu. Używa się jej w formie ziarenek lub oleju tłoczonego na zimno. Jednak tylko w 100% naturalny, świeży, tłoczony na zimno, nieoczyszczony olej z czarnuszki będzie zawierał biologicznie czynne związki. Najlepiej kupić go w ciemnej, szklanej butelce, a po otwarciu przechowywać w lodówce. W kuchni może być stosowany tylko na zimno (obróbka termiczna niszczy wszystkie zawarte w nim wartościowe substancje) np. do sałatek. Należy kupować małe butelki, żeby otwarta nie stała długo, miesiąc tak maksymalnie.

A co z ziarenkami?

Ziarenka też najlepiej spożywać na bieżąco, żeby długo nie leżały i trzymać w suchym miejscu. Warto je mielić w młynku do kawy, wtedy lepiej się przyswoją. Są używane jako przyprawa do zup, sałatek, pieczywa, ryb, nabiału itp. Olej z czarnuszki jest dostępny również w kapsułkach, ale wtedy wychodzi sporo drożej niż ten zakupiony w butelce i jest już przetworzony. Jednak jest to jakaś alternatywa dla osób, które jej nie przełkną. Ja zdecydowanie polecam olej.

Sposoby stosowania czarnuszki:

Zewnętrznie:

– skóra – w formie naparu do przemywania zmienionej chorobowo skóry lub oleju do smarowania.
– włosy – napar jako płukanka włosów, olej do wcierania w skórę głowy, w końcówki włosów, dodatek do szamponu.
– paznokcie – moczenie paznokci w naparze z czarnuszki lub wmasowywanie oleju w płytkę paznokcia.

Wewnętrznie:

– przyprawa –  ziarenka dodawane do pieczywa, zup, sałatek. Znajduje się też w gotowych już mieszankach przypraw do sałatek czy różnych marynatach do mięs, głównie indyjskich. Można nią zastępować pieprz, choć jest trochę ostrzejsza.
– napar – parzymy jak herbatkę. Zalewamy wrzątkiem 1 łyżkę zmielonych nasionek, parzymy ok. 20 min. i odcedzamy. Można dodać miód. I nie pijemy na raz całej szklanki tylko po kilka łyków w ciągu dnia.
– nalewka – pół szklanki zmielonej czarnuszki zalać szklanką alkoholu 40% i odstawić na min. tydzień, po czym przefiltrować przez watę. Można używać zewnętrznie jak i wewnętrznie, podobnie jak olej. W przypadku zakażeń o charakterze grzybiczym (np. Candida) nalewka na bazie alkoholu jest bardziej skuteczna niż napar.

Jednak jeśli chcemy spożywać czarnuszkę w celach leczniczych to najlepiej w formie oleju. Może być 1 łyżka rano na czczo lub 1 łyżeczkę rano na czczo i 1 łyżeczkę wieczorem przed snem. Jeśli nie przechodzi nam sam olej, to można wymieszać z dobrej jakości sokiem i wtedy wypić. W takiej formie też warto podawać dzieciom. Czarnuszka jest bezpiecznym produktem stosowanym już od dawna przez naszych przodków, ale jak ze wszystkim należy zachować ostrożność i robić krótkie przerwy w jej przyjmowaniu.

Pamiętaj!

Czarnuszka sama w sobie nas nie wyleczy z żadnej choroby, mimo że ma tak wszechstronne działanie. Podstawa to zdrowe odżywianie i styl życia, a czarnuszka może dobrze nas w tym wspomagać przynosząc dodatkowe korzyści. Jeśli będziemy jeść na co dzień fast foody i pić colę, to suplementowanie czarnuszki nie pomoże.

Przeciwwskazania:

Kobiety w ciąży – ma działanie przeciwskurczowe i może spowolnić skurcze macicy.
Kobiety karmiące piersią – może obniżać poziom prolaktyny.
Dzieci do ukończenia pierwszego roku życia – ze względu na jej ostry smak.
Osoby z niskim ciśnieniem – czarnuszka obniża ciśnienie.
Zawsze warto skonsultować stosowanie czarnuszki z lekarzem.

A Ty stosujesz olej z czarnuszki?

Wiele osób nie przepada za jego ostrym, drażniącym smakiem. Tu z pomocą może przyjść HealMe z Health Labs, który dzięki takim dodatkom jak np. olejek majerankowy ma delikatniejszy i lżejszy smak. Dodatkowo zawiera witaminę E i koenzym Q10, które wzmacniają jego działanie Na hasło „apetyt10” możesz go kupić taniej. Z użyciem tego kodu rabatowego też możesz zakupić inne produkty Health Labs w niższej cenie. Jest to pierwsza firma z suplementami, z którą nawiązałam współpracę. Ich suplementy testowałam od ponad pół roku i mogę Ci szczerze polecić. A wiesz, że zawsze jestem ostrożna w tych tematach 😉 Jeśli masz jakieś pytania w tym temacie, to pisz śmiało 😉

Umów się na konsultację ze mną

Jeśli masz różne problemy zdrowotne, zaburzenia gospodarki cukrowej, hormonalnej, pogorszone samopoczucie, czujesz, że potrzebujesz pomocy i wsparcia, możesz umówić się na wstępną konsultację ze mną. Razem dokładnie przeanalizujemy Twoją sytuację zdrowotną, objawy i samopoczucie. Wspólnie znajdziemy przyczyny problemów, ustalimy, co warto zrobić, w którą stronę iść. Wprowadzimy odpowiednie działania.

Bibliografia i literatura do samodzielnego poczytania:
1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5112739/
2. https://naturalsociety.com/10-benefits-nigella-sativa-black-seed/
3. http://www.greenmedinfo.com/article/black-cumin-seeds-have-significant-anti-diabetic-effects-type-2-diabetics
4. http://www.greenmedinfo.com/article/black-cumin-possesses-clinical-useful-anti-h-pylori-activity-compared-triple-t
5. http://www.greenmedinfo.com/article/water-extract-black-cumin-seed-has-significant-anti-epileptic-activity-childre
6. http://www.greenmedinfo.com/article/thymoquinone-main-constituent-nigella-sativa-black-cumin-superior-drug-flutica
7. http://www.greenmedinfo.com/article/nigella-sativa-black-cumin-has-potent-antiasthmatic-properties
8. http://www.greenmedinfo.com/article/black-cumin-nigella-sativa-and-phyllanthus-niruri-provide-symptomatic-relief-t
9. http://www.greenmedinfo.com/article/black-cumin-nigella-sativa-has-prophylactic-effect-chemical-war-victims
10. http://www.greenmedinfo.com/article/black-seed-oil-has-significant-inhibitory-effects-against-colon-cancer-rats-wi
11. http://www.greenmedinfo.com/article/nigella-sativa-has-anti-bacterial-activity-against-clinical-isolates-methicill
12. http://www.greenmedinfo.com/article/black-cumin-nigella-sativa-effective-long-term-treatment-opioid-dependence
13. http://www.greenmedinfo.com/article/ethanolic-extract-nigella-sativa-seeds-exhibits-antipsoriatic-activity
14. http://www.greenmedinfo.com/article/daily-use-black-cumin-seeds-2-months-may-have-blood-pressure-lowering-effect-p
15. http://www.greenmedinfo.com/article/nigella-sativa-protects-against-isoproterenol-induced-myocardial-injury
16. http://www.greenmedinfo.com/article/thymoquinone-inhibits-tumor-growth-and-induces-apoptosis-breast-cancer-xenogra
17. http://www.greenmedinfo.com/blog/16-more-reasons-black-seed-remedy-everything-death2#_edn17
18. http://www.greenmedinfo.com/blog/16-more-reasons-black-seed-remedy-everything-death2#_edn9
19. http://www.greenmedinfo.com/blog/16-more-reasons-black-seed-remedy-everything-death2#_edn16
20. http://www.greenmedinfo.com/article/thymoquinone-protects-cultured-hippocampal-and-human-induced-pluripotent-stem-
21. http://www.greenmedinfo.com/article/thymoquinone-prevents-amyloid-neurotoxicity-primary-cultured-cerebellar-granul
22. Adamska, A., Ochocka, R. J.: „Nigella sativa źródłem związków bioaktywnych.”
23. Mańkowska D., Bylka W.: „Nigella sativa L.– związki czynne, aktywność biologiczna.”
24. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11381824
25. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3642442/

Dołącz do rozmowy

6 komentarzy

  1. Wszystko ok, ale po czarnuszce odbija mi się bez przerwy.Czy to znaczy, że nie powinnam jej stosować? Pozdrawiam.

    1. A jak długo Pani pije czarnuszkę? Dopiero zaczęła czy już dłuższy czas? A tak samo dzieje się każdej czy może próbowała Pani różnych firm?

  2. Czy można pić łyżeczkę po jedzeniu? Nie jestem w stanie na czczo bo biorę Euthyrox, a później jestem w pracy.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Cześć!

Nazywam się Marta. Jestem dietetykiem i psychodietetykiem. Jako dietetyk specjalizuję się w pracy z kobietami z różnego rodzaju problemami hormonalnymi, jak np. zaburzenia miesiączkowania, problemy z płodnością, PCOS, niedoczynność tarczycy, Hashimoto, insulinooporność, problemy z nadwagą i otyłością. Jako psychodietetyk naprawiam relację z jedzeniem i własnym ciałem. Pracuję z kobietami, które zmagają się z kompulsywnym objadaniem, zajadaniem emocji, stresu, objadaniem słodyczami.

Umów się na konsultację ze mną!

Sprawdź czy i jak mogę Ci pomóc! Wspólnie poszukajmy rozwiązania Twoich problemów.

Ta strona korzysta z ciasteczek (pliki cookies), aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie. Przekazując swoje dane w trakcie korzystania ze strony wyrażasz zgodę na ich przetwarzanie i przechowywanie na serwerze. Dane te są przechowywane w sposób bezpieczny, a ich administratorem jest Marta Skoczeń prowadząca działalność pod nazwą Poradnia dietetyczna „Apetyt na Życie” specjalista ds. żywienia Marta Skoczeń. W każdej chwili możesz żądać ich usunięcia za pomocą formularza kontaktowego.