Czym jest łuszczyca? To nawracająca, zapalna i przewlekła choroba dotycząca głównie skóry i układu kostno-stawowego. Pojawiają się zmiany skórne, które są pokryte białą łuską oraz często krwawią. Naskórek u takiej osoby złuszcza się kilkukrotnie szybciej niż u osoby zdrowej. W normalnie funkcjonującej skórze procesy przemiany komórek trwają około miesiąca. Natomiast w łuszczycy procesy te skracają się do ok. 4 dni. Nowe komórki dojrzewają zbyt szybko, a stare nie nadążają się złuszczać. Objawy są przede wszystkim na skórze, ale jest to choroba ogólnoustrojowa. Często towarzyszą jej choroby metaboliczne jak cukrzyca, nadciśnienie czy otyłość. Z tych względów ważna jest też dieta w łuszczycy i o tym dzisiejszy artykuł.
Etiologia łuszczycy nie jest do końca znana. Przyjmuje się jednak, że szczególną rolą odgrywają tutaj czynniki genetyczne i szeroko rozumiane czynniki środowiskowe, w tym związanych ze stylem życia. Łuszczyca jest zaliczana również do chorób autoimmunologicznych, kiedy organizm atakuje sam siebie, a więc dużą rolę odgrywa tutaj prawidłowa praca układu odpornościowego. Chory na łuszczycę powinien zadbać o stan jelit i mikroflorę jelitową, ponieważ większość układu odpornościowego znajduje się właśnie w jelitach. Łuszczyca nie jest chorobą zakaźną. Nie przenosi się poprzez podanie ręki czy korzystnie z tych samych przedmiotów. Przy łuszczycy duże znaczenie ma prawidłowy sposób odżywiania i styl życia.
Z łuszczycą jest związanych wiele innych problemów zdrowotnych. Warto zwrócić uwagę na przerost Candidy, pasożyty, alergie i nietolerancje pokarmowe. Warto sprawdzić czy nie ma z tym problemów. Jeśli wyjdzie przerost Candidy, to w pierwszej kolejności warto się nim zająć. Tak samo jak zbadamy alergie i nietolerancje pokarmowe, to pomocna może być dieta eliminacyjno-rotacyjna. Osoby z łuszczycą często też mają problemy trawienne i niewystarczającą ilość kwasu solnego w żołądku. Powoduje to nie tylko nieprawidłowe trawienie pokarmów, głównie białek, ale sprzyja wyżej wymienionym schorzeniom, a także SIBO. W sumie można powiedzieć, że przy łuszczycy tak samo trzeba zająć się żołądkiem, wątrobą i jelitami, jak w niedoczynności tarczycy i Hashimoto. Często się też zdarza, że występują obie choroby jednocześnie.
Jak w większości problemów skórnych, tak i w łuszczycy duże znaczenie ma prawidłowa gospodarka węglowodanowa i utrzymywanie stabilnego poziomu cukru we krwi. Wahania poziomu glukozy i insuliny osłabiają i rozregulowują układ odpornościowy, a utrzymujący się ich wysoki poziom działa prozapalnie. Więcej na ten temat pisałam w artykułach na temat trądziku.
Badania potwierdzają, że łuszczyca często występuje u osób z otyłością brzuszną, podwyższonym poziomem trójglicerydów i jest przewlekłą chorobą zapalną związaną ze zwiększonym ryzykiem sercowo-naczyniowym. Z tego względu redukcja wagi może znacząco załagodzić problem łuszczycy. Także w porównaniu z populacją ogólną, pacjenci z łuszczycą mają częściej nadwagę lub otyłości, a pacjenci z ciężką łuszczycą mają większe szanse na otyłość niż pacjenci z łagodną łuszczycą. Dokładny mechanizm leżący u podstaw związku między łuszczycą a otyłością nie jest znany. Prawdopodobnie chodzi o to, że nadmierna tkanka tłuszczowa produkuje także substancje prozapalne.
Mimo że otyłość prawdopodobnie występuje wcześniej lub współistnieje z łuszczycą, w jednym z badań zbadano powstawanie otyłości u pacjentów z istniejącą łuszczycą. Autorzy stwierdzili nieznacznie zwiększone ryzyko rozwoju otyłości u pacjentów z łuszczycą w porównaniu z grupą kontrolną. Przyczyną może być to, że niektórzy pacjenci z łuszczycą niechętnie angażują się w aktywność fizyczną, w której ich zmiany skórne są widoczne dla innych. Jednak u pacjentów z łuszczycą mających nadwagę/otyłość redukcja masy ciała, interwencje żywieniowe, leczenie ogólnoustrojowe oraz aktywność fizyczna przynoszą naprawdę korzystne rezultaty. W badaniach zaobserwowano wyraźny związek między liczbą zgubionych kilogramów a złagodzeniem objawów łuszczycy. Nawet niewielka utrata masy ciała może znacząco wpływać na ciężkość choroby.
Nie ma jednej, sprawdzonej, uniwersalnej metody postępowania z łuszczycą dla wszystkich. Najlepiej jest eksperymentować i słuchać swojego ciała. Jest jednak kilka zasad, które sprawdzają się u większości pacjentów i warto od nich zacząć.
Z diety warto wykluczyć wszelką przetworzoną, gotową, kupną żywność, która zawiera różnego rodzaju barwniki, konserwanty, wzmacniacze smaku, emulgatory itd. Nie należy spożywać fast foodów, słodyczy, słonych przekąsek, słodzonych, gazowanych soków czy napojów. Produkty należy kupować jak najbardziej naturalne i jak najmniej przetworzone i na ich bazie przygotowywać posiłki w domu. W początkowym etapie można spożywać tylko potrawy, które przygotuje się samemu z naturalnych, prostych składników. Odpada jedzenie na mieście lub gotowych, kupnych rzeczy.
To jest okres, gdzie dieta jest najbardziej restrykcyjna i występuje najwięcej ograniczeń wśród produktów. Po znacznym załagodzeniu zmian skórnych, można stopniowo, rotacyjnie, nie za często wprowadzać poszczególne produkty. Jednak dieta w łuszczycy powinna być stylem odżywiania na całe życie. Nie można tak robić, że jak stan skóry się poprawi to z powrotem wraca się do kiepskiego jedzenia, bo wszystko wróci i stan się pogorszy. Jednak, gdy odżywi i wzmocni się organizm, to poradzi on sobie z pojedynczymi, sporadycznymi odstępstwami.
Badania naukowe w tej kwestii są niejednoznaczne. Wiele z nich mówi, że u osób z celiakią częściej występuje łuszczyca. Stwierdzono, że pacjenci z łuszczycą mają podwyższony poziom przeciwciał IgA i IgG przeciwko gliadynie i wykazano, że stosowanie diety bezglutenowej wpływa na poprawę zmian chorobowych u chorych na łuszczycę, u których współistnieje choroba trzewna. Podnosi się również kwestię, że gluten rozszczelnia jelita, co powoduje wnikanie do układu krwionośnego związków nasilających/powodujących łuszczycę. Warto zrobić tutaj odpowiednie badania, żeby mieć pewność. Ja pracując z różnymi osobami z łuszczycą często wyłączamy lub ograniczmy gluten i często obserwujemy poprawę stanu skóry.
Dieta w łuszczycy powinna się składać z większej ilości zdrowych i dobrej jakości tłuszczy takich jak: oliwa z oliwek, awokado, olej lniany, olej z czarnuszki, olej z wiesiołka, olej z ogórecznika, masło klarowane, siemię lniane, pestki, nasiona, orzechy i dobrej jakości ryby. Ważne jest tutaj zachowanie odpowiedniego stosunku między kwasami omega 6 i omega 3, który maksymalnie powinien wynosić 4:1. Za ciekawostkę podaje się, że Eskimosi najrzadziej chorują na łuszczycę, ponieważ spożywają duże ilości ryb morskich bogatych w kwasy omega 3. Natomiast olej z czarnuszki dobrze jest stosować wewnętrznie – pić rano i wieczorem po 1 łyżeczce oraz zewnętrznie – delikatnie smarować zmieniono chorobowo skórę, najlepiej na noc.
Dla wielu osób bardzo pomocna może być wizyta u psychologa, terapeuty. Często osoby z łuszczycą zamykają się w sobie, unikają kontaktu z otoczeniem, wstydzą się swojego wyglądu. Wiele takich osób ma depresje, żyje w przewlekłym stresie. A uporanie się ze swoimi emocjami, zaakceptowanie siebie, redukcja stresu, nauka radzenia sobie z nim jest skutecznym wsparciem w łuszczycy. Natomiast w psychosomatyce łuszczyca jest związane z konfliktem separacji, rozdzielenia, poczuciem izolacji. Przykładem może być rozwód, separacja, rozstanie, koniec związku, tęsknota za dziećmi, które zostały z drugim rodzicem.
Łuszczycę bardzo może nasilać stres. Zresztą jak większość chorób. I chodzi tu nie tylko o stres psychiczny, ale i fizyczny, każdego rodzaju. Stres zaburza pracę układu odpornościowego, hamuje jego funkcje, wzmaga zużycie składników odżywczych oraz pogarsza kondycję jelit. Z drugiej też strony osoby chore na łuszczycę stresują się z powodu swojego wyglądu, stanu swojej skóry, zamykają się w sobie i unikają kontaktu z ludźmi. W ten sposób powstaje błędne koło. Stres nasila łuszczycę, a łuszczyca powoduje stres. W jednym z badań podkreślono: „Choroby skóry, takie jak łuszczyca, mogą znacząco wpłynąć na samopoczucie pacjenta, poczucie własnej wartości i dobre samopoczucie. Łuszczyca jest wieloczynnikowym stanem zapalnym, który wykracza poza fizyczne objawy doświadczane przez pacjentów. Łuszczyca wpływa na wszystkie aspekty jakości życia, w tym elementy fizyczne, psychologiczne, społeczne, seksualne i zawodowe.”
Leczenie łuszczycy farmakologią, różnymi kremami, środkami itp. nie pomoże Ci za wiele, jeśli Twój organizm będzie karmiony kiepskim jedzeniem. Kiedy dobrze odżywisz organizm, dostarczysz mu wiele witamin, minerałów i innych potrzebnych składników odżywczych, to dużo lepiej będzie sobie radził z chorobą. Natomiast niezdrowy styl życia może nasilać procesy zapalne, pogarszać przebieg choroby i wpływać na skuteczność leczenia. Z tego względu naprawdę warto wprowadzić powyższe zasady do swojego jadłospisu i codziennego życia. A następnie sumiennie się ich trzymać i być cierpliwym. Efekty nie będą widoczne nagle, po kilku dniach czy nawet tygodniach. Ale naprawdę warto poczekać.
Jeśli masz różne problemy zdrowotne, zaburzenia gospodarki cukrowej, hormonalnej, pogorszone samopoczucie, czujesz, że potrzebujesz pomocy i wsparcia, możesz umówić się na wstępną konsultację ze mną. Razem dokładnie przeanalizujemy Twoją sytuację zdrowotną, objawy i samopoczucie. Wspólnie znajdziemy przyczyny problemów, ustalimy, co warto zrobić, w którą stronę iść. Wprowadzimy odpowiednie działania.
Nazywam się Marta. Jestem dietetykiem i psychodietetykiem. Jako dietetyk specjalizuję się w pracy z kobietami z różnego rodzaju problemami hormonalnymi, jak np. zaburzenia miesiączkowania, problemy z płodnością, PCOS, niedoczynność tarczycy, Hashimoto, insulinooporność, problemy z nadwagą i otyłością. Jako psychodietetyk naprawiam relację z jedzeniem i własnym ciałem. Pracuję z kobietami, które zmagają się z kompulsywnym objadaniem, zajadaniem emocji, stresu, objadaniem słodyczami.
Udało Ci się połączyć ze mną przez sieci społecznościowe?
Wszystkie treści zamieszczane na tym blogu służą celom wyłącznie edukacyjnym i nie zastąpią profesjonalnej porady lekarskiej. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za sposób wykorzystywania informacji zawartych na stronie. Treści na blogu są moją pracą autorską. Zabraniam kopiowania ich w całości i we fragmentach bez odpowiedniej zgody i podania źródła. Na podstawie Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. 1994 nr 24 poz. 83).
Dieta w łuszczycy jest bardzo istotna. Wiem o tym bo moja koleżanka choruję na łuszczyce i trochę mi mówi o tym.
To prawda, odżywianie jest bardzo ważne!
Dodaj komentarz