Cukrzyca typu II – dietoterapia

Po postawieniu diagnozy na podstawie badań i samopoczucia, chorzy zadają sobie pytnie i poszukują odpowiedzi, jak leczyć cukrzycę? Nie ukrywam, że to nie łatwe zadanie. Zarówno dla lekarza, dietetyka, jak i przede wszystkim pacjenta.

W leczeniu cukrzycy zazwyczaj na początek podaje się metforminę. Jeśli metformina nie działa zwiększa się jej dawkę, a gdy i to nie pomoże stosuję się insulinę. Ale ja o lekach nie będę pisać, a o diecie.

Oczywiście występuje wiele przypadków, gdy leki są niezbędne, ale to przede wszystkim dieta w cukrzycy ma największe i podstawowe znaczenie. Powinna być ustalana indywidualnie dla każdego chorego biorąc pod uwagę różne aspekty. To, że ktoś bierze insulinę, to też nie znaczy, że może wstrzyknąć sobie odpowiednią jej dawkę i jeść, co chce. Tutaj dietę, trzeba trzymać cały czas, aby jak najdłużej cieszyć się dobra sprawnością i nie dopuścić do negatywnych powikłań cukrzycy. Jednak prawda jest taka, że wiele ludzi wzbrania się przed tym. Łatwiej jest wziąć im leki niż zmienić sposób życia i zrezygnować z tego, co się bardzo lubi jeść, a często szkodzi zdrowiu.

Jaką dietę stosować w cukrzycy typu II? Według mnie podstawowa dietoterapia powinna wyglądać tak:
1. Ograniczenie ilości węglowodanów w diecie, dostosowanie i rozłożenie ich podaży w zależności od trybu życia, wieku, płci, masy ciała i aktywności fizycznej. Na pewno zminimalizowanie węglowodanów prostych, o wysokim indeksie glikemiczny, jak np. białe pszenne makarony, pieczywo, mąka, płatki śniadaniowe. Można również stosować rotację węglowodanową – w dni z treningiem spożywamy więcej węglowodanów, a w dni bez treningu mniej.
2. Korzystne może się okazać spożywanie węglowodanów w godzinach popołudniowych, ze względu na lepszy sen w nocy lub rozłożenie ich równomiernie w każdym posiłku. Dobrym wyjściem jest również spożywanie węglowodanów po intensywnym wysiłku, gdzie mamy zwiększoną wrażliwość insulinową i następuje uzupełnienie glikogenu.
3. Pojedyncze porcje węglowodanów nie powinny być zbyt duże, aby nie zalewać organizmu cukrem. Należy zwracać uwagę na rodzaj węglowodanów. Powinno się wybierać węglowodany złożone, ponieważ powodują powolny wzrost poziomu cukru we krwi.
4. Wyeliminowanie przetworzonej żywności, a wybieranie produktów jak najmniej przetworzonych, najbardziej naturalnych i bogato odżywczych. Dieta powinna być też jak najbardziej różnorodna.
5. Wyrównanie niedoborów pokarmowych przez wprowadzenie właściwych produktów spożywczych i ewentualnie wprowadzenie suplementacji na podstawie wyników badań.
6. Wyeliminowanie cukru z diety, także w postaci soków owocowych, napojów, wód smakowych.
7. Właściwe łączenie produktów w posiłku – błonnik, białko i tłuszcze spowalniają wchłanianie glukozy. Jeśli chcemy zjeść owoc, to dobrze jest go łączyć z tłuszczem, co wydłuży proces trawienia, wchłaniania i nie wzrośnie gwałtownie poziom cukru we krwi.
8. Wyeliminowanie słodyczy, słonych przekąsek, fast foodów, słodzików, dżemów.
9. Wyleczenie zakażeń bakteryjnych, wirusowych, pasożytniczych.
10. Wprowadzenie dobrych tłuszczy, jak awokado, olej kokosowy, oliwa z oliwek, orzechy, masło klarowane, dobrej jakości smalec.
11. Całkowite wykluczenie tłuszczów trans, występującymi też pod nazwami tłuszcz utwardzony, uwodorniony itp.
12. Dieta powinna być bogata w dobrej jakości jaja, podroby, mięso, ryby, tłuszcze.
13. Powinno być jak najwięcej warzyw oraz soków warzywnych.
14. Spożywanie owoców bogatych w antyoksydanty: jagody, aronia, czarna porzeczka, maliny, rokitnik.
15. Unikanie żywności bogatej w utlenione oleje roślinne, nadpsutej, spleśniałej oraz odpowiednie przechowywanie żywności.
16. Wprowadzenie kiszonek takich jak kapusta kiszona, ogórki kiszone.
17. Spożywanie posiłków o niskim ładunku glikemiczny, nie sugerowanie się samym indeksem glikemiczny.
18. Staranie się wybierania żywności jak najlepszej jakości i ze sprawdzonego źródła.
19. Zadbanie o sen, odpoczynek, regenerację, co ma ogromne znaczenie w regulacji glukozy i insuliny.
20. Ograniczenie stresu i nauczenie sobie radzenia z nim.
21. Odstawienie alkoholu, papierosów.
22. Ograniczenie ekspozycji na niebieskie światło, korzystanie ze specjalnych aplikacji na telefon/laptopa np. flux.
23. Wprowadzenie aktywności fizycznej, która poprawia wrażliwość na insulinę. Często dobrze się sprawdza tutaj trening siłowy i trening typu HIIT.
24. Redukcja nadmiernej masy ciała.
25. Stosowanie przeciwzapalnych przypraw, jak kurkuma, cynamon, imbir.
26. Poprawienie trawienia, poprzez wprowadzenie wody z cytryną, mięty czy octu jabłkowego.
27. Nie zapominanie o wodzie!

W cukrzycy typu II ważna jest również suplementacja. Wiele suplementów ma udowodnione działanie w tym przypadku. Warto włączyć do stosowania takie suplementy, jak:
1. Witamina D – wskazany poziom powinien wynosić ok. 60-80 ng/ml.
2. Kwasy tłuszczowe omega 3 – działają przeciwzapalnie, regulują gospodarkę cukrową, mają ogromny wpływ na pracę mózgu, obniżają poziom trójglicerydów. Zalecana ilość to ok.1g EPA i DHA na dobę.
3. Probiotyki – mają duży wpływ na regulację gospodarki cukrowej, głównie lactobacillus reuteri
4. Magnez – najlepiej w formie chelatu. Zalecana ilość dziennie to 400 mg.
5. Witamina C – ze względu na duże obciążenie naczyń krwionośnych i stany zapalne, min 2g na dzień.
6. Witaminy z grupy B – usprawniają całą gospodarkę cukrową.
7. Witamina E – ważny antyoksydant, przeciwutleniacz, najlepiej w postaci tokotrienoli.
8. Koenzym Q10 – usprawnia pracę mitochondrów.
9. Kwas R-ALA – poprawia gospodarkę cukrową, działa przeciwstarzeniowo, zwiększa wrażliwość na insulinę

To taka podstawa, a jeśli ona nie wystarczy można włączyć jeszcze:
1. Chrom (pikolinian chromu)
2. Cynk
3. Kurkumina
4. Cynamon cejloński – już dawka 1/5 łyżeczki na dzień poprawia wrażliwość insulinową
5. GLA
6. Resveratrol
7. Benfotiamina
8. Morwa biała
9. NAC
10. Sylimaryna
11. Ekstrakt z liści banaba
12. Gorzki melon
13. Berberyna
14. Morwa biała
15. Selen

Oczywiście nie wszystko na raz, żeby nie łykać mnóstwa tabletek dziennie. Jednak czasami warto coś wybrać i się wspomóc. A czasami jest to konieczne, aby utrzymać prawidłowy stan zdrowia.

Na koniec jeszcze wspomnę krótko o powikłaniach cukrzycy. Kto ma osoby w rodzinie z cukrzycą, na pewno coś o nich wie. Wśród najpoważniejszych nie zapominając o „stopie cukrzycowej” (nie będę wklejać jej przykładowego zdjęcia, bo jest zbyt drastyczne) występuje:
1. Uszkodzenie wzroku
2. Uszkodzenie wątroby
3. Uszkodzenia nerek
4. Uszkodzenie naczyń krwionośnych, problemy z układem krążenia
5. Nadciśnienie
6. Zawał mięśnia sercowego
7. Upośledzenia czucia
8. Impotencja
9. Choroby jamy ustnej i przyzębia

Pamiętaj, że cukrzyca i insulinooporność to poważne choroby. Nie można ich lekceważyć i myśleć, że jak wezmę tabletkę, to wszystko będzie w porządku. Jeśli mimo wszystko stale będziemy stymulować trzustkę cukrem i nieodpowiednim jedzeniem ona w końcu padnie i nie da się już jej naprawić, wymienić. Osoba chora na cukrzycę musi zdać sobie sprawę z powagi sytuacji, w jakiej się znajduje. Musi odpowiedzieć sobie na pytanie czy chce być zdrowa i cieszyć się życiem, czy chce, aby spotkały ją wszystkie powikłania cukrzycy. Nieleczona cukrzyca działa destrukcyjne na cały organizm!

Więcej informacji znajdziecie w moim e-booku „Insulinooporność. Instrukcja obsułgi.”

Umów się na konsultację ze mną

Jeśli masz różne problemy zdrowotne, zaburzenia gospodarki cukrowej, hormonalnej, pogorszone samopoczucie, czujesz, że potrzebujesz pomocy i wsparcia, możesz umówić się na wstępną konsultację ze mną. Razem dokładnie przeanalizujemy Twoją sytuację zdrowotną, objawy i samopoczucie. Wspólnie znajdziemy przyczyny problemów, ustalimy, co warto zrobić, w którą stronę iść. Wprowadzimy odpowiednie działania.

Bibliografia:
1. Szkolenie MedFood prowadzone przez Paulinę Ihnatowicz i Emilę Ptak-Kasicę
2. Cabot S., Jasińska M., „Cukrzyca typu 2”
3. Hyman M., „Koniec z cukrzycą i otyłością”
4. Pitchford P., „Odżywianie dla zdrowia”
5. Smith T., „Insulina nasz cichy zabójca”
6. Trash A. i C. „Cukrzyca i zespół hipoglikemiczny”