A więc co to jest tarczyca? Jest to gruczoł wydzielania wewnętrznego, jeden z największych gruczołów dokrewnych, położony na szyi, składający się z 2 płatów, który kształtem przypomina motyla.
Podstawowe wiadomości o tarczycy
Tarczyca produkuje hormony, które mają ogromny wpływ na funkcjonowanie naszego organizmu:
– stymulują metabolizm spożywanych pokarmów, białek, tłuszczów i węglowodanów
– odpowiadają za ekstrakcję witamin
– produkują energię z pokarmów
– odpowiadają za wzrost i funkcjonowanie układu nerwowego
– niezbędne są do produkcji innych hormonów
– wpływają na czynności rozrodcze, libido i rozwój płodu w czasie ciąży
– wpływają na gospodarkę witaminowo-mineralną, w tym na metabolizm, wapnia, fosforanów i kości
Można nawet powiedzieć, że tarczyca wpływa na prawidłowe funkcjonowanie naszego organizmu. Dodatkowo utrzymuje stałą temperaturę naszego ciała, dlatego często jest nazywana „termostatem”.
Produkcja hormonów tarczycy:
Pęcherzyki wypełnione żelem pęcherzykowym zawierają tyreoglobulinę (koloid), która jest produkowana przez tyreocyty (komórki tarczycowe wyścielające światło pęcherzyków). Tyreoglobulina zawiera tyrozynę będącą substratem do produkcji hormonów tarczycy oraz jest rezerwuarem dla hormonów tarczycy i jodu. Tarczyca pobiera jod z krwi i w procesie utleniania przy udziale peroksydazy tarczycowej zostaje zamieniony on do postaci aktywnej i równocześnie zostaje uwolniony nadtlenek wodoru. Tak powstały jod przyłącza się do cząsteczek tyrozyny tworząc monojodotyrozynę (T1 – tyrozyna z 1 cząsteczką jodu) i dwujodotyrozynę (T2 – tyrozyna z 2 cząsteczkami jodu). W wyniku połączenia się T2 + T2 powstaje tyroksyna (T4), a z T2 + T1 powstaje trójjodotyronina (T3).
Spośród tycz czterech cząsteczek: T1, T2, T3 i T4 aktywne są T3 i T4, przy czym T3 jest ok. 300 razy bardziej aktywna od T4, która jest również klasyfikowana jako prohormon. T3 w 20% procentach produkowane jest w tarczycy, natomiast 80% powstaje w wątrobie, jelitach i nerkach. Do przemiany T4 w T3 potrzebny jest cynk. Wysoki poziom hormonów tarczycy hamuje wydzielanie TSH, zaś niski ich poziom powoduje wzrost wydzielania TSH. Dodatkowo na poziom TSH mają wpływ takie czynniki jak: brak snu, choroby, stres, temperatura, wysiłek fizyczny, leki, różne choroby, zakażenia pasożytnicze, grzybicze czy wirusowe oraz ciąża i karmienie piersią.
Jakie wyróżniamy choroby tarczycy?
Niedoczynność tarczycy (hipotyreoza) – niewystarczająca produkcja hormonów tarczycy. Wśród objawów wyróżniamy:
– spowolniony metabolizm
– zaburzenia pamięci
– uczucie zimna/słaba tolerancja niskich temperatur
– depresja
– zmęczenie, osłabienie
– sucha skóra
– zaparcia
– utrata włosów
– zanik ambicji
– bóle mięśniowe
– sztywność i bóle stawów
– utrata miesiączkowania/niepłodność
– częste przeziębiania
Przyczyny niedoczynności tarczycy:
– niedobór lub nadmiar jodu
– choroba Hashimoto – mówi się, że to nawet ok. 90% przypadków niedoczynności
– ciche zapalenie tarczycy (powiązane z sezonowymi alergiami, infekcją wirusową, masażem szyi)
– poporodowe, podostre lub niebolesne zapalenie tarczycy
– zanik gruczołu tarczowego lub zbyt mała objętość tarczycy
– totalne lub częściowe wycięcie tarczycy
– zbyt duże dawki leków stosowanych w nadczynności tarczycy, hamujących jej pracę – niedoczynność polekowa
– wrodzona niedoczynność tarczycy u dzieci urodzonych przez matkę z niewyrównaną niedoczynnością tarczycy podczas ciąży
– uszkodzenia, urazy przysadki
Nadczynność tarczycy (hipertyreoza) – nadmierna produkcja hormonów tarczycy. Do objawów należą:
– utrata wagi
– kołatanie serca
– niepokój
– naciekowy wytrzesz oczu
– drgawki
– nerwowość
– zaburzenia miesiączkowania
– zmęczenie
– wzmożony apetyt
– brak tolerancji ciepła
– utrata włosów
Przyczyny nadczynności tarczycy:
– guzek autonomiczny
– wole guzkowe toksyczne
– zaburzenia przysadki
– stosowanie ponad fizjologicznych dawek T3
– podostre lub poporodowe zapalenie tarczycy
– choroba Gravesa-Basedowa
– uraz psychiczny, silny stres
– infekcje
– ciąża
Zidentyfikowanie objawów jest najważniejsze w przypadku problemów z tarczycą. Jednak zawsze też trzeba zrobić odpowiednią diagnostykę. Dlaczego? Profilaktyczne badania pozwolą na ewentualne wczesne wykrycie choroby i szybkie podjęcie odpowiednich kroków zanim dojdzie do poważnych zmian w organizmie. To może pozwolić uniknąć nam nadmiernego cierpienia i ustrzec przed przyjmowaniem leków do końca życia. Badania także mogą pomóc odnaleźć przyczynę problemów i gorszego samopoczucia.
Niedoczynność tarczycy czy depresja?
W badaniach wykazano, że osoby cierpiące na depresję, chorobę dwubiegunową, nerwicę lękową, chorobę obsesyjno-kompulsywną czy zaburzenia nastroju mają podwyższony poziom przeciwciał przeciwtarczycowych. Często się zdarza, że osoby z rozpoznaną chorobą psychiczną zostają wyleczone po zastosowaniu leczenia zaburzeń funkcji tarczycy. Odnotowano przypadki, gdzie pacjenci byli hospitalizowani z powodu schizofrenii, a tak naprawdę mieli niedoczynność tarczycy. Dodatkowo u wielu osób nie działały leki przeciwdepresyjne lub uspakajające, a skuteczne okazały się leki z hormonami tarczycy.
Umów się na konsultację ze mną
Jeśli masz różne problemy zdrowotne, zaburzenia gospodarki cukrowej, hormonalnej, pogorszone samopoczucie, czujesz, że potrzebujesz pomocy i wsparcia, możesz umówić się na wstępną konsultację ze mną. Razem dokładnie przeanalizujemy Twoją sytuację zdrowotną, objawy i samopoczucie. Wspólnie znajdziemy przyczyny problemów, ustalimy, co warto zrobić, w którą stronę iść. Wprowadzimy odpowiednie działania.