Planując swoją ciążę, bardzo zależało mi na tym, żeby dobrze się przygotować. Jako dietetyczka wiem, jak dużą rolą odgrywa zadbanie o siebie, odżywianie, suplementację w trakcie przygotowywania się do ciąży, w ciąży i podczas karmienia piersią. Jednym z tych bardzo ważnych elementów jest zadbanie o dobry poziom ferrytyny. Dlatego dziś o zależności ferrytyna a przygotowanie do ciąży i ciąża.
Ferrytyna a przygotowanie do ciąży i ciąża
Ferrytyna to białko, które magazynuje żelazo w organizmie. Jest to zapas żelaza w organizmie. Można to porównać do lodówki i zamrażarki. Żelazo to lodówka, ferrytyna to zamrażarka. Żelazo jest niezbędne do produkcji hemoglobiny, która transportuje tlen do tkanek, w tym do rozwijającego się płodu. Ferrytyna jest bardzo ważnym wskaźnikiem laboratoryjnym, który informuje najwcześniej o zmniejszeniu ustrojowych zapasów żelaza! To ona obniża się jako pierwsza. Ferrytyna pomaga zdiagnozować utajoną anemię z niedoboru żelaza. Utajonego niedoboru żelaza nie widać w morfologii ani poziomie żelaza we krwi. Pierwszym parametrem mówiącym o tym, że zapasy żelaza są wyczerpane jest właśnie ferrytyna. Dopiero z czasem obniża się żelazo czy parametry czerwonokrwinkowe w morfologii.
Niedokrwistość w ciąży
O niedokrwistości w ciąży mówimy, gdy poziom hemoglobiny spada poniżej 11 g/dl w każdym trymestrze ciąży oraz poniżej 10 g/dl w połogu. Z kolei niedokrwistość u kobiet, które nie są w ciąży, diagnozuje się, gdy hemoglobina jest poniżej 12 g/dl. Jednak zarówno będąc w ciąży, jak i bez ciąży, ważna jest nie tylko morfologia, a też ferrytyna.
Jaki jest dobry poziom ferrytyny w ciąży?
Kobiety, które planują ciążę, myślą o dziecku powinny już na tym etapie zadbać o dobry poziom ferrytyny. Wykonać badania profilaktyczne, w tym sprawdzające poziom ferrytyny. U kobiet planujących ciążę i będących już w ciąży poziom ferrytyny powinien wynosić przynajmniej 60 ng/ml. W rekomendacjach Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników (PTGiP) w czasie ciąży za prawidłowy uznaje się poziom ferrytyny 60ng/ml. Może to być właśnie punkt odniesienia, do jakiej wartości dążyć w okresie starań o dziecko. Prawdopodobieństwo wystąpienia anemii z niedoboru żelaza w ciąży jest mniejsze, jeśli stężenie ferrytyny wynosi 60-70 ng/ml. U kobiet w ciąży bez niedokrwistości, ze stężeniem ferrytyny poniżej 60 ng/ml po 16 tygodniu ciąży zaleca się włączenie suplementacji żelaza. U kobiet z jawną niedokrwistością należy podawać większą dawkę żelaza niż u kobiet z niedoborem żelaza bez towarzyszącej niedokrwistości. Należy regularnie wykonywać badania, żeby w odpowiednim momencie podjąć właściwe działania.
Jak niska ferrytyna wpływa na ciążę, matkę i rozwój dziecka?
Ferrytyna jest niezwykle ważna w ciąży ze względu na jej kluczową rolę w magazynowaniu i regulacji poziomu żelaza, które jest niezbędne dla zdrowia zarówno matki, jak i rozwijającego się dziecka. W czasie ciąży zapotrzebowanie na żelazo znacznie wzrasta, ponieważ jest ono niezbędne do produkcji hemoglobiny dla matki i dziecka, która transportuje tlen we krwi. Zwiększa się objętość krwi matki, co wymaga większej ilości żelaza. Dziecko potrzebuje żelaza do własnego rozwoju, szczególnie dla tworzenia krwinek czerwonych i prawidłowego funkcjonowania układu krwionośnego. Odpowiedni poziom ferrytyny wskazuje na dostateczne zapasy żelaza, które mogą być wykorzystane w razie potrzeby.
Jakie są konsekwencje niskiej ferrytyny, anemii dla kobiety w ciąży?
Można tu wymienić m.in.:
- Zwiększone ryzyko przedwczesnego porodu i komplikacji porodowych.
- Większa podatność na różne infekcje, niedobór żelaza i ferrytyny osłabia układ odpornościowy.
- Zmęczenie i osłabienie, anemia może objawiać się chronicznym zmęczeniem, osłabieniem, zawrotami głowy, powoduje trudności z wykonywaniem codziennych czynności, co negatywnie wpływa na jakość życia ciężarnej.
- Problemy z sercem – anemia z niedoboru żelaza może powodować przyspieszone bicie serca (tachykardia), co jest wynikiem wysiłku organizmu próbującego dostarczyć odpowiednią ilość tlenu do tkanek.
- Odpowiednie zapasy żelaza w ciąży sprzyjają regeneracji organizmu matki po porodzie i zapobiegają poporodowej anemii.
- Niski poziom żelaza może wpływać na produkcję mleka matki, co może utrudniać karmienie piersią i dostarczanie niezbędnych składników odżywczych dziecku.
Jakie są konsekwencje niskiej ferrytyny dla dziecka?
Można tu wymienić m.in.
- Niedobór żelaza może prowadzić do niskiej masy urodzeniowej dziecka i prowadzić do dalszych problemów zdrowotnych, przez co dziecko może wymagać specjalistycznej opieki po narodzinach.
- Niedostateczne dotlenienie – anemia u matki może prowadzić do zmniejszonego dostarczania tlenu do płodu, co może wpływać na rozwój narządów i tkanek, w tym mózgu.
- Dzieci urodzone przez matki z anemią mogą mieć opóźnienia w rozwoju fizycznym, motorycznym i poznawczym. Żelazo jest ważne dla rozwoju mózgu. Dzieci, które doświadczyły niedoboru żelaza w życiu płodowym, mogą mieć trudności w nauce i rozwijaniu umiejętności poznawczych w późniejszym życiu.
- Zwiększone ryzyko anemii u noworodka – niedobór żelaza w ciąży, może przełożyć się na anemię i niedobór żelaza u noworodka i w dalszym rozwoju.
- Niska ferrytyna w ciąży może zwiększać ryzyko problemów w funkcjonowaniu układu odpornościowego i zwiększać podatność na infekcje.
Ważne!
Żebyśmy się dobrze zrozumiały. To nie jest tak, że chcę Cię teraz straszyć tymi konsekwencjami, żebyś wpadała w panikę i się stresowała, bo ten stres też nie przyniesie nic dobrego. Absolutnie moim celem nie jest straszenie. Chcę tylko zwiększyć świadomość. Pokazać, dlaczego to ważne i dlaczego warto zadbać o ferrytynę. W zależności na jakim etapie jesteś, czy przed ciążą, czy w ciąży, czy już po urodzeniu dziecka zrób dla siebie i dla dziecka, tyle ile możesz i tak jak możesz. Ja uważam, że lepiej znać te informacje niż ich nie wiedzieć. Ja chciałabym, żeby ktoś na etapie przygotowań do ciąży lub w trakcie ciąży powiedział mi o tym i zadbał o moją ferrytynę.
Ferrytyna a przygotowanie do ciąży i ciąża
Czy suplementacja żelaza jest bezpieczna w ciąży?
Suplementacja żelaza w ciąży jest zazwyczaj bezpieczna i często potrzebna, jednak powinna być skonsultowana ze specjalistą, żeby dobrać odpowiednią dawkę, porę i sposób suplementacji. Ważne, żeby była dostosowana do indywidualnych potrzeb kobiety w ciąży, które mogą być różne w zależności od poziomu ferrytyny i hemoglobiny we krwi. Ważne jest też robienie regularnych badań, żeby monitorować poziomu żelaza i ferrytyny we krwi, aby uniknąć zarówno niedoboru, jak i nadmiaru żelaza. Należy zwrócić uwagę na dawkę suplementu czy leku z żelazem. Przyjmowanie zbyt dużej ilości żelaza może prowadzić do dolegliwości, takich jak zaparcia, nudności, ból brzucha, a w skrajnych przypadkach spowodować nawet zatrucie żelazem. Suplementacja żelaza może powodować ciemniejsze czy nawet czarne stolce, co z kolei jest normalnym i nieszkodliwym efektem ubocznym.
Co może powodować nadmierna suplementacja żelaza?
Suplementacja żelazem w ciąży często jest potrzebna i wskazana. Warto to robić jednak rozsądnie i pod opieką specjalisty. Suplementacja bez wskazań, źle dobrana, w nadmiarze może prowadzić do nadmiaru żelaza w organizmie, co może być toksyczne i dla matki, i dla dziecka. Do czego może prowadzić nadmiar żelaza?
- Dolegliwości żołądkowo-jelitowe są najczęstszym objawem. Suplementy żelaza mogą powodować dolegliwości takie jak zaparcia, bóle brzucha, biegunka, nudności i wymioty. W przypadku wystąpienia tych objawów, gdy są bardzo uciążliwe, warto skonsultować się z lekarzem w celu dostosowania dawki lub zmiany formy suplementu.
- Uszkodzenie wątroby, przewlekły nadmiar żelaza może prowadzić do marskości wątroby.
- Problemy z sercem, nadmiar żelaza może prowadzić do kardiomiopatii i arytmii.
- Zbyt duża ilość, dawka żelaza może prowadzić do ostrego zatrucia żelazem i stanów zapalnych.
- Rozwój insulinooporności i zmniejszenie sekrecji insuliny przez trzustkę.
- Wystąpienie cukrzycy ciążowej.
- Zwiększone ryzyko stanu przedrzucawkowego, zwłaszcza u kobiet suplementujących żelazo przed 16 tygodniem ciąży bez obniżenia hemoglobiny.
Ferrytyna a przygotowanie do ciąży i ciąża – jak o nią zadbać?
Bardzo ważne jest tu zadbanie o dobrze zbilansowane odżywianie, zawierające produkty bogate w żelazo i zadbanie o ich dobre wchłanianie. W ogóle w ciąży należy zadbać o dobrze skomponowane odżywianie, które jest ważne dla przyszłej mamy i rozwoju dziecka.
Twoja ferrytyna jest niska?
Chcesz lepiej zadbać o swoją ferrytynę? Podnieść ją trwale i skutecznie?
- Chcesz poznać skuteczne metody i techniki, dzięki którym na stałe podniesiesz poziom ferrytyny?
- Masz dość tego, że suplementacja żelaza działa na chwilę, a potem ferrytyna zaraz znów spada?
- Chcesz nauczyć się, jak działać na co dzień, żeby utrzymywać odpowiednio wysoki poziom ferrytyny i czuć się dobrze?
- Zatrzymać wypadanie włosów? Odżywić je i nadać im blasku?
- Odzyskać energię życiową i motywację do działania, poprawić skupienie i koncentrację, co przełoży się na lepszą jakość Twojego życia osobistego i zawodowego?
- Poprawić pracę Twojej tarczycy, poziom hormonów tarczycy, a to przyspieszy Twój metabolizm i poprawi samopoczucie?
- Odzyskać siły na aktywność fizyczną, przestać szybko się męczyć?
- Nauczyć się czytać swoje wyniki badań, żeby nie dać już więcej sobie wmówić, że wszystko jest dobrze, jeśli czujesz się źle?
- Chcesz nauczyć się, jak układać codzienny jadłospis bogaty w żelazo i dostosowany do Ciebie bez konieczności trzymania się jakiejkolwiek uciążliwej diety?
Dołącz do kursu online
„Jak skutecznie podnieść poziom ferrytyny?”
Połącz wiedzę z praktyką! Przestań kręcić się w kółko.
Dodatkowo kurs zawiera przepisy na pyszne, proste i szybkie posiłki bogate w żelazo! W kursie znajdziesz zestaw 25 przepisów na posiłki bogate w żelazo i substancje wspierające jego wchłanianie. Każdy przepis zawiera:
- Podaną kaloryczność, zawartość białka, tłuszczów i węglowodanów
- Podaną zawartość żelaza, rodzaj żelaza i co wpływa na jego wchłanianie
- Wskazówki i ciekawostki, dlaczego tak jest skomponowany posiłek, co tu ma znaczenie, jak łączyć składniki i dobrze bilansować posiłki.
Jest to świetna praktyka i edukacja w jednym. Dzięki temu samodzielnie nauczysz się bilansować posiłki, zobaczysz, jak to robić dobrze. Dodatkowo wzbogacisz swoje menu w pyszne potrawy. Posiłki nie będą wymagające i czasochłonne w przygotowaniu.