Jestem osobą, która bardzo dba o swoją odporność. Bardzo zależy mi na dobrym zdrowiu i odpukać nie pamiętam, kiedy ostatnio dopadło mnie większe przeziębienie czy jakaś infekcja wirusowa lub bakteryjna. Antybiotyk ostatnio brałam w gimnazjum, jak miałam anginę, od tego czasu nie przyjmowałam żadnych antybiotyków. Naprawdę rzadko choruję. Rzadko łapie mnie tzw. przeziębienie. Teraz też w lipcu urodziłam synka i na początku ciąży bardzo zależało mi na tym, żeby nie chorować, żeby nie brać żadnych leków. A ich ilość w ciąży i tak jest szczególnie ograniczona. Na szczęście nie chorowałam w ciąży, mimo że wiele bliskich mi osób miało przeziębienie. Ale dość o tym, bo będę się tak chwalić, a za chwilę będę chora 🙂 Odporność, przeziębienia, infekcje, choroby to bardzo szeroki temat. Dziś natomiast chcę zwrócić uwagę na jeden ważny aspekt, a mianowicie ferrytyna a odporność.
Zanim szczegółowo opowiem, jaki związek ma ferrytyna z odpornością, chcę zaznaczyć jedną, bardzo ważną kwestię. Odporność budujemy latami, długoterminowo. To nie działa tak, że przyszła jesień, sezon przeziębień to w panice szukamy w internecie, jak wzmocnić odporność i nie zachorować. To tak nie działa, że wiosną czy jesienią pobierzemy chwilę jakiś preparat i będziemy mieli dobrą odporność, a wszelkie infekcje nas ominą. Odporność budujemy cały rok, całe lata, od dziecka przez całe nasze życie. Nie da się zbudować dobrej odporności w tydzień czy dwa. Chcę to bardzo mocno zaznaczyć i podkreślić, ponieważ sporo osób wiosną czy jesienią, czyli w okresie przeziębień, szuka magicznych sposobów, jak nie zachorować czy szybko wyzdrowieć. Natomiast na naszą odporność pracujemy każdego dnia. To jest kluczem. Codzienna, systematyczna praca. Nie magiczne koktajle czy suplementy na odporność stosowane przez tydzień jesienią.
Jeśli zmagasz się ze słabą odpornością, często chorujesz, łapią Cię przeziębienia, warto zrobić odpowiednie badania w tym kierunku i skupić się na dobrym odżywienia. Niedobory różnych witamin i składników mineralnych, jak np. witaminy D, witaminy B12, kwasu foliowego, żelaza, ferrytyny, cynku, magnezu osłabiają naszą odporność. Niedożywiony, zmagający się z niedoborami organizm jest osłabiony i częściej dopadają nas infekcje czy dłużej się z nimi zmagamy. Jednak, żeby wiedzieć czego nam brakuje, to po pierwsze trzeba zrobić odpowiednie badania. Po drugie poszczególne niedobory uzupełnić za pomocą dobrze zbilansowanej diety i suplementacji.
Ferrytyna, czyli magazyn, zapas żelaza w komórkach, odgrywa ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu naszego układu odpornościowego. Reguluje dostępności żelaza, które jest niezbędne dla prawidłowego działania komórek odpornościowych. Zarówno niski, jak i wysoki poziom ferrytyny może wpływać na odporność. Z tego względu utrzymanie prawidłowego poziomu żelaza i ferrytyny jest ważne dla naszego układu immunologicznego.
Żelazo jest niezbędne do produkcji i funkcjonowania wielu enzymów i białek zaangażowanych w odpowiedź immunologiczną. Jest kluczowym składnikiem enzymów, takich jak katalaza i peroksydaza, które neutralizują wolne rodniki w komórkach odpornościowych. Niski poziom ferrytyny oznacza, że zapasy żelaza są niskie, co ogranicza dostępność żelaza dla komórek odpornościowych. Żelazo jest także kluczowym składnikiem hemoglobiny, która transportuje tlen do tkanek, w tym do szpiku kostnego, gdzie produkowane są białe krwinki. Niedobór żelaza może prowadzić do anemii i zmniejszonej produkcji białych krwinek, osłabiając odpowiedź immunologiczną. Żelazo jest niezbędne do produkcji białych krwinek, a białe krwinki są kluczowymi elementami układu odpornościowego. Niedobór żelaza może prowadzić do zmniejszenia liczby i skuteczności leukocytów, co osłabia zdolność organizmu do zwalczania infekcji. Niski poziom żelaza może upośledzać funkcjonowanie neutrofili i limfocytów, które są kluczowymi komórkami w walce z infekcjami. Neutrofile są pierwszą linią obrony przeciwko bakteriom, a limfocyty są niezbędne do odpowiedzi adaptacyjnej, w tym produkcji przeciwciał. Żelazo jest również ważne dla procesu gojenia się ran, ponieważ jest niezbędne do produkcji kolagenu i innych białek strukturalnych. Niski poziom ferrytyny może opóźniać gojenie się ran, co może zwiększać ryzyko infekcji.
Żelazo wpływa na wydolność fizyczną człowieka, na funkcje układu nerwowego, odpowiada za regenerację tkanek oraz ich prawidłowy wzrost. Wspomaga walkę z wolnymi rodnikami i niweluje uczucie zmęczenia. To właśnie nadmierne zmęczenie jest jednym z objawów niskiej ferrytyny, żelaza, anemii. Osłabiony, niedożywiony, niedotleniony organizm nie ma siły walczyć z infekcją. Istnieją nawet porównania i powiedzenia, że żelazo jest pewnego rodzaju tarczą ochronną przed infekcjami. Niedobór żelaza prowadzi do zwiększenia ryzyka infekcji, zakażeń oraz osłabia możliwości organizmu do walki z patogenami.
Ferrytyna jest także białkiem ostrej fazy, co oznacza, że jej poziom może wzrastać w odpowiedzi na stan zapalny lub infekcje, choroby. W takich sytuacjach organizm stara się ograniczyć dostępność żelaza dla patogenów. Mikroorganizmy potrzebują żelaza do wzrostu i rozmnażania, więc ograniczenie dostępności żelaza w wyniku podwyższenia poziomu ferrytyny może być mechanizmem obronnym.
Ważne jest to, żeby nie była ona za niska ani powyżej normy. Zalecenia WHO dotyczące biomarkerów niedoboru żelaza sugerują wartość graniczną poniżej 15 ng/ml w ogólnie zdrowej populacji. U osób z aktywną infekcją lub stanami zapalnymi stężenie ferrytyny poniżej 30 ng/ml u dzieci poniżej 5 r.ż i poniżej 70 ng/ml u osób dorosłych może wskazywać na niedobór żelaza. Inne publikacje też wskazują, że poziom poniżej 12 ng/ml u dzieci i poniżej 15 ng/ml u dorosłych wskazuje, że zapasy żelaza są wyczerpane. Dodatkowo niedawno zostało opublikowane nowe badanie na temat ferrytyny. Celem tego badania było określenie klinicznie istotnego progu ferrytyny przy użyciu wczesnych biomarkerów surowiczych niedoboru żelaza, takich jak hepcydyna i rozpuszczalny receptor transferyny. Przedstawione w nim wyniki sugerują, że poziom ferrytyny ≤ 50 ng/ml może wskazywać na wczesny niedobór żelaza. Ja bardzo zachęcam i polecam, żeby dążyć do poziomu ferrytyny właśnie min. 50 ng/ml.
Niski poziom ferrytyny może prowadzić do osłabienia układu odpornościowego i zwiększać podatność na infekcje bakteryjne i wirusowe, a także opóźniać procesy gojenia. Aby poprawić odporność, ważne jest zwiększenie poziomu ferrytyny poprzez odpowiednią dietę, suplementację oraz regularne monitorowanie poziomu ferrytyny i żelaza.
Dodatkowo kurs zawiera przepisy na pyszne, proste i szybkie posiłki bogate w żelazo! W kursie znajdziesz zestaw 25 przepisów na posiłki bogate w żelazo i substancje wspierające jego wchłanianie. Każdy przepis zawiera:
Jest to świetna praktyka i edukacja w jednym. Dzięki temu samodzielnie nauczysz się bilansować posiłki, zobaczysz, jak to robić dobrze. Dodatkowo wzbogacisz swoje menu w pyszne potrawy. Posiłki nie będą wymagające i czasochłonne w przygotowaniu.
Nazywam się Marta. Jestem dietetykiem i psychodietetykiem. Jako dietetyk specjalizuję się w pracy z kobietami z różnego rodzaju problemami hormonalnymi, jak np. zaburzenia miesiączkowania, problemy z płodnością, PCOS, niedoczynność tarczycy, Hashimoto, insulinooporność, problemy z nadwagą i otyłością. Jako psychodietetyk naprawiam relację z jedzeniem i własnym ciałem. Pracuję z kobietami, które zmagają się z kompulsywnym objadaniem, zajadaniem emocji, stresu, objadaniem słodyczami.
Wszystkie treści zamieszczane na tym blogu służą celom wyłącznie edukacyjnym i nie zastąpią profesjonalnej porady lekarskiej. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za sposób wykorzystywania informacji zawartych na stronie. Treści na blogu są moją pracą autorską. Zabraniam kopiowania ich w całości i we fragmentach bez odpowiedniej zgody i podania źródła. Na podstawie Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. 1994 nr 24 poz. 83).
