Prawidłowa praca tarczycy wpływa na funkcjonowanie całego organizmu. Tarczyca produkuje hormony, które wpływają na metabolizm, tempo przemiany materii, ekstrakcję witamin, gospodarkę wiatminowo-mineralną, wzrost i funkcjonowanie układu nerwowego, produkcję innych hormonów, czynności rozrodcze, libido… I to jeszcze nie wszystko. Z tego względu występują liczne schorzenia powiązane z chorobami tarczycy. Warto bliżej przyjrzeć się temu tematowi.
Z tego względu jeśli masz problemy z tarczycą, a zwłaszcza cierpisz na niedoczynność tarczycy, ale też nadczynność tarczycy, Hashimoto czy chorobę Gravesa-Basedowa warto zadbać o prawidłową pracę tarczycy. Inaczej szybko mogą przypałętać się do Ciebie inne choroby… Z drugiej strony mając także inne zaburzenia warto sprawdzić pracę tarczycy. Może ona być zaburzona, a jej uregulowanie pozwoli wrócić nam do zdrowia i wyleczyć się z innych dolegliwości. Trzeba dbać o cały organizm. Organizm to sieć naczyń połączonych. Mając już kilka problemów zdrowotnych trudniej z nimi wygrać. Z tego względu dziś opisałam, z jakimi różnymi dolegliwościami mogą się wiązać problemy z tarczycą.
Zarówno zbyt aktywna tarczyca (nadczynność) jak i mało aktywna (niedoczynność) wpływa na stężenie estrogenu i upośledza zdolność do owulacji, jednak większy wpływ obserwuje się w przypadku niedoczynności. U kobiet z niedoczynnością tarczycy częściej występuje PCOS, mniejsze wydzielanie estrogenu i androstenedionu. Badania wykazały, że kobiety z PCOS mają wyższe stężenie przeciwciał przeciwtarczycowych we krwi w porównaniu do kobiet, które nie mają tego zaburzenia. Zwiększony stosunek estrogenu i estrogenu / progesteronu jest bezpośrednio zaangażowany w wysoki poziom ATPO u pacjentów z PCOS. Niektóre podobne czynniki, takie jak podatność genetyczna i stany zapalne, autoimmunizacja, przyczyniają się do rozwoju PCOS i Hashimoto, co wskazuje na potencjalny związek między tymi dwoma powszechnymi zaburzeniami. Niedoczynność tarczycy może również spowodować mniejsze wydzielanie FSH i utratę wrażliwości receptora FSH. W wyniku tego pojawia się problem z dojrzewaniem pęcherzyka Graafa. Może także nastąpić blokowanie wydzielania LH, a to często zaburza wydzielanie progesteronu i obniża wrażliwość jego receptora.
To może wywołać mlekotok, czyli wytwarzanie mleka u kobiet niezwiązane z ciążą, porodem i karmieniem. Wysoka prolaktyna może także nie dopuszczać do owulacji, co zaburza płodność, a miesiączki mogą być nieregularne lub w ogóle zaniknąć. Z kolei brak owulacji prowadzi do niedoboru progesteronu i dominacji estrogenowej, czyli mamy za dużo estrogenu, a za mało progesteronu. Zbyt duży poziom estrogenu działa hamująco na tarczycę i nasila objawy niedoczynności. Przy dominacji estrogenowej mogą też nam dokuczać bolesne i obfite miesiączki. Dodatkowo, żeby zajść w ciążę poziom TSH powinien mieścić się w granicach 1-2 mlU/l, jeśli jest wyżej mogą pojawić się problemy. Natomiast u kobiet, które mają podniesione przeciwciała częściej występują poronienia, bezpłodność, depresja poporodowa czy poporodowe zapalenie tarczycy. Jeśli kobieta z niedoczynnością tarczycy, która się nie leczy i nie dba o tarczycę, a zajdzie w ciążę, istnieje większe prawdopodobieństwo poronienia lub urodzenia martwego dziecka. Natomiast, jeśli dziecko się urodzi, może być upośledzone umysłowo, a także nieprawidłowo się rozwijać pod kątem fizycznym i psychicznym. Kobiety chore na nadczynność tarczycy mają często nieregularne i skąpe miesiączki lub następuje ich zanik. Mogą również nie mieć owulacji, co prowadzi do problemów z zajściem w ciążę. Z kolei w nieleczonej nadczynności tarczycy może wystąpić poronienie, niedorozwój płodu, przedwczesny poród, wady wrodzone lub stan przedrzucawkowy.
Zarówno nadczynność jak i niedoczynność tarczycy mogą być powodem zaburzeń psychicznych. Depresja jest jednak częściej wywoływana przez niedoczynność lub/i Hashimoto. W chorobach psychiatrycznych często stwierdza się zaburzenia poziomu hormonów tarczycy. Zarówno w depresji, jaki i chorobach tarczycy obserwuje się podobne objawy. Pojawia się uczucie przygnębienia, osłabienie, zmęczenie, ospałość, obniżone libido, brak motywacji. Często ludzi leczy się na depresję, a uregulowanie poziomu hormonów tarczycy mogłoby być rozwiązaniem, co też obserwuje w pracy z moimi pacjentami. Oczywiście nie zawsze. Dodatkowo konieczność zmagania się z psychicznymi objawami choroby tarczycy wobec braku wystarczającego wsparcia czy współczucia ze strony otoczenia stwarza jeszcze bardziej niekorzystną sytuację. Identyfikacja i leczenie zaburzeń funkcjonowania tarczycy może często łagodzić objawy depresji lub wspomóc działanie leków psychiatrycznych.
Hormony tarczycy odgrywają ważną rolę w homeostazie minerałów kostnych i gęstości kości. Zarówno nadczynność tarczycy, jak i do pewnego stopnia niedoczynność tarczycy są związane ze zmniejszeniem gęstości mineralnej kości, co prowadzi do zwiększonego ryzyka złamania, głównie kości szyjki udowej i kręgosłupa. Głównie mówi się o wpływie zaburzeń tarczycy jako wtórnej przyczynie osteoporozy. Zmniejszona gęstość kości jest odwracalna w trakcie leczenia, niezależnie od metody leczenia. Dodatkowo hormony tarczycy zarówno wytwarzane przez organizm, jak i przyjmowane w formie leków, nie powodują osteoporozy, ale nadmiar już tak.
Można tu wyróżnić nadczynność przytarczyc, gdy mamy do czynienia z wysokim poziomem wapnia przez nadmierne wydzielanie hormonów przytarczyc i niedoczynność przytarczyc, kiedy to poziom wapnia spada ze względu na niedostateczną produkcję hormonów przytarczyc. Kiedy występuje konieczność usunięcia tarczycy, czasami trzeba również wyciąć gruczoły przytarczyczne, co sprawia, że wapń spada do bardzo niskiego poziomu i trzeba go uzupełniać z zewnątrz. Natomiast w przypadku pierwotnej niedoczynności tarczycy odpowiednia terapia hormonalna może prowadzić w pierwszym roku leczenia do istotnego zmniejszenia mineralnej gęstości kości kręgosłupa i kości udowej. Jednak zwiększona częstość złamań nie została udokumentowana u pacjentów długotrwale leczonych, a wyniki badań sugerują, że ta redukcja masy kostnej może być przejściowa i odwracalna wskutek nowego tworzenia kości na podstawie leczenia.
Mięsień sercowy zawiera receptory hormonów tarczycy, które są potrzebne do wzrostu komórek tworzących serce oraz do jego pracy, dlatego jest wrażliwy na wszelkie zmiany stężenia hormonów tarczycy. Niedoczynność tarczycy powoduje, że serce bije wolniej, dlatego jeśli jest nieleczona, łatwiej zapaść na choroby serca. Jest to wynik najprawdopodobniej tego, że często podnosi się wtedy poziom trójglicerydów, LDL, vLDL, homocysteiny, CRP oraz ciśnienia krwi. Dodatkowo ludzie z niedoczynnością tarczycy mają grubsze tętnice szyjne niż osoby zdrowe, co może być czynnikiem ryzyka, ale i następstwem w miażdżycy i udarze. Jednak uzupełnienie hormonów za pomocą leków powoduje zmniejszenie tego grubienia tętnic. Niedoczynność może też osłabiać serce i przyczyniać się do gromadzenia płynów w osierdziu. Z kolei nadczynność tarczycy powoduje szybszą akcję serca, przyspieszone tętno i palpitacje, co może doprowadzić do arytmii.
Wiele chorób autoimmunologicznych jest silnie powiązanych z chorobami tarczycy. Działa to w dwie strony. Cierpiąc na jedną z chorób autoimmunologicznych istnieje większe prawdopodobieństwo do wystąpienia problemów z tarczycą. I odwrotnie. Ludzie z autoimmunologicznymi chorobami tarczycy częściej zapadają na inne tego typu schorzenia.
Więc nawet nie dwie, a kilka chorób może razem wystąpić. Choroba autoimmunologiczna jest to proces, w czasie którego nasz układ odpornościowy błędnie rozpoznaje własne komórki jako obce. Następnie konsekwentnie niszczy je za pomocą produkowanych przeciwciał. Pierwszą rozpoznaną chorobą autoimmunologiczną było zapalenie tarczycy Hashimoto. U osób zmagających się z tym schorzeniem tarczyca pracuje na zwiększonych obrotach, aby podołać produkcji hormonów, w czasie kiedy niszczona jest przez układ immunologiczny. I problem nie dotyczy tu samej tarczycy, ale nieprawidłowej funkcji układu odpornościowego. Wyróżnia się tu także celiakię, czyli chorobę trzewną, o której na pewno każdy z Was już słyszał. W badaniach częstość występowania chorób autoimmunologicznych była istotnie wyższa u pacjentów z celiakią i autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy niż u pacjentów z autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy. Ludzie z celiakią nie trawią glutenu, co wywołuje stan zapalny i niszczy wyściółkę jelit. Jednocześnie doprowadza do uszkodzenia innych części ciała. Często jest ją bardzo trudno zdiagnozować, ponieważ może nie dawać żadnych charakterystycznych objawów jak np. bóle brzucha, biegunka, zaparcia, wzdęcia, problemy jelitowe, trawienne. Jedynym sposobem leczenia tutaj jest stosowanie diety bezglutenowej przez całe życie, a im dłużej spożywa się gluten tym większe ryzyko zapadnięcia na inną chorobę. Ludzie z celiakią są też bardzo podatni na Hashimoto.
Ludzie mający problemy z tarczycą mają większe szanse zachorowania na fibromialgię. Wykazano, że u ludzi z fibromialgią bardzo często występuje obniżone FT3 i mają oni utajoną chorobę tarczycy. Warto też badać tutaj przeciwciała tarczycowe, ponieważ osoby z chorobami autoimmunologicznymi też częściej zapadają na fibromialgię. Fibromialgia jest to przewlekła niezapalna choroba reumatyczna tkanek miękkich, charakteryzująca się przewlekłym, uogólnionym bólem mięśni i stawów. Charakteryzuje się występowaniem tzw. punktów tkliwych, czyli miejsc ciała o nadmiernej wrażliwości na ucisk
Ludzie z chorobami nerek są bardziej narażeni na niedoczynność tarczycy. Obniżona filtracja kłębuszkowa była w badaniach związana z wyższą częstością występowania niedoczynności tarczycy.
Istnieje powiązanie między nowotworami sutka a chorobami tarczycy, zwłaszcza tych o podłożu autoimmunologicznym. Obecne badania dostarczają dowodów na to, że ogólne rozpowszechnienie zaburzeń tarczycy wzrasta u pacjentów z rakiem sutka. Dodatkowo zaburzenia autoimmunologiczne tarczycy, szczególnie Hashimoto, w dużej mierze przyczyniają się do zwiększenia częstości występowania chorób tarczycy u pacjentów z rakiem piersi. Obecne wyniki badań zwracają uwagę na przydatność badań przesiewowych w kierunku chorób tarczycy u każdego pacjenta z rakiem piersi. Jednak są też badania, a których ryzyko raka piersi nie wiązało się z leczeniem zaburzeń tarczycy. Nie stwierdzono w nich statystycznej interakcji między zaburzeniami tarczycy, leczeniem tarczycy i rakiem lub stanem menopauzy. A także związku między zaburzeniami tarczycy lub związanymi z nimi terapiami a ryzykiem raka piersi.
Istnieje wiele zaburzeń i schorzeń związanych z tarczycą, dlatego należy szczególnie o nią dbać. Pamiętajmy, że nasz organizm to całość. Sieć naczyń połączonych. Nie da się leczyć jednego narządu zapominając o innych. Warto podchodzić do naszego zdrowia kompleksowo.
Jeśli masz różne problemy zdrowotne, zaburzenia gospodarki cukrowej, hormonalnej, pogorszone samopoczucie, czujesz, że potrzebujesz pomocy i wsparcia, możesz umówić się na wstępną konsultację ze mną. Razem dokładnie przeanalizujemy Twoją sytuację zdrowotną, objawy i samopoczucie. Wspólnie znajdziemy przyczyny problemów, ustalimy, co warto zrobić, w którą stronę iść. Wprowadzimy odpowiednie działania.
Nazywam się Marta. Jestem dietetykiem i psychodietetykiem. Jako dietetyk specjalizuję się w pracy z kobietami z różnego rodzaju problemami hormonalnymi, jak np. zaburzenia miesiączkowania, problemy z płodnością, PCOS, niedoczynność tarczycy, Hashimoto, insulinooporność, problemy z nadwagą i otyłością. Jako psychodietetyk naprawiam relację z jedzeniem i własnym ciałem. Pracuję z kobietami, które zmagają się z kompulsywnym objadaniem, zajadaniem emocji, stresu, objadaniem słodyczami.
Udało Ci się połączyć ze mną przez sieci społecznościowe?
Wszystkie treści zamieszczane na tym blogu służą celom wyłącznie edukacyjnym i nie zastąpią profesjonalnej porady lekarskiej. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za sposób wykorzystywania informacji zawartych na stronie. Treści na blogu są moją pracą autorską. Zabraniam kopiowania ich w całości i we fragmentach bez odpowiedniej zgody i podania źródła. Na podstawie Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. 1994 nr 24 poz. 83).
