Głównie skupiamy się na niedoborach, na tym czego nam brakuje, jak uzupełnić dietę dodatkowymi suplementami. Jest to ważny element zdrowego odżywiania. Żeby za pomocą zmian w diecie i przy wsparciu suplementacji poprawić stan zdrowia, uzupełnić witaminy i składniki mineralne. Jednak często nie zdajemy sobie sprawy, jakie są zagrożenia związane z suplementacją. Zwłaszcza, gdy jest nieprzemyślana, bezmyślna, źle dobrana. Niedobory szkodzą, ale nadmiary również.
Zagrożenia związane z suplementacją
Moje ulubione powiedzenie brzmi „Suplementy dobieramy do potrzeb, a nie potrzeby do suplementów”. A często niestety wiele osób działa odwrotnie. Najpierw zobaczymy reklamę fajnego suplementu, artykuł, koleżanka coś poleci i potem stwierdzimy, że może się nam to przyda. Kupię i spróbuję. Dla wielu osób jest to też wygodne rozwiązanie. Wystarczy tylko łyknąć tabletkę i tyle. Nie trzeba się starać, jak np. ze zdrowym odżywianiem, gotować czy męczyć na treningach.
Druga strona medalu
W tym artykule chcę pokazać właśnie trochę taką drugą stronę medalu. Powiedzieć trochę o zagrożeniach związanych z suplementacją. Tak jak suplementy pomagają, tak też mogą zaszkodzić. Zdarza się to rzadziej, ale jednak zdarza się. Warto mieć tego świadomość, bo czasami gdy bardzo chcemy sobie pomóc lub robimy coś nieświadomie możemy też sobie zaszkodzić. Suplementy to nie cukierki 😉 Nadmiary niektórych witamin, składników mineralnych czy innych substancji mogą być szkodliwe i wywołać wiele skutków ubocznych.
Kilka przykładów…
Żelazo
Przy suplementacji żelazem należy być ostrożnym. Żelazo może odkładać się w tkankach miękkich, w tym takich narządach jak wątroba, serce, trzustka, gruczoły endokrynne i może doprowadzić do ich uszkodzenia, także układu nerwowego i mózgu. Nieprzemyślana suplementacja żelazem może być toksyczna dla komórek naszego organizmu, niszczyć śluzówkę żołądka, indukować stres oksydacyjny, powodować peroksydację lipidów i uszkadzanie DNA. Nasilona produkcja wolnych rodników poprzez nadmierną suplementację żelaza może zwiększać ryzyko zawału serca, choroby wieńcowej i nowotworów.
Jakie żelazo?
Preparaty z żelazem dwuwartościowym mogą barwić zęby, ponieważ żelazo wchodzi w reakcję z siarkowodorem wydzielanym przez obecne w płytce nazębnej bakterie beztlenowe, dlatego po przyjęciu takiego preparatu trzeba dobrze wypłukać jamę ustną. Z kolei preparaty z żelazem trójwartościowym nie barwią zębów, ale gorzej się przyswajają. Jeśli już suplementujesz żelazo pamiętaj, że może ono zaburzać wchłanianie wielu substancji i powinno być przyjmowane na czczo 1h przed posiłkiem lub 2h po posiłku. Zbyt duża podaż żelaza przyczynia się również do zmniejszonego wchłaniania cynku i miedzi.
Skutki uboczne
Suplementacja żelazem może zmienić kolor stolca na czarny lub szary. Jest to normalny objaw pod warunkiem, że nie widać w nim śladów krwi. Dodatkowo wielu pacjentów w czasie suplementacji żelazem odczuwa nieprzyjemne dolegliwości ze strony układu pokarmowego np. mdłości, bóle brzucha, zaparcia, biegunki, wymioty, nudności, ponieważ zmniejsza się motoryka jelit. Przy suplementacji warto dużo wody. U dzieci nadmierna podaż żelaza może negatywnie wpływać na wzrost, odporność i funkcje poznawcze.
Żelazo a hormony tarczycy
Gdy przyjmujesz Euthyrox lub Letrox należy zachować min. 4h odstępu między lekiem a suplementem żelaza. Jeśli lek przyjmujesz rano, to żelazo najlepiej wieczorem. Jeśli lek wieczorem, to żelazo rano. Trzeba to indywidualnie dopasować do siebie.
Selen
Nadmierna suplementacja selenu może doprowadzić do selenozy, czyli zatrucia selenem. Spowodowane może to być także zbyt dużym stężeniem selenu w wodzie i żywności. Wśród objawów wyróżnia się:
1. Depresję,
2. Nerwowość,
3. Niestabilność emocjonalną,
4. Zaburzenia wzrostu,
5. Zaburzenia budowy włosów i paznokci (wypadanie włosów, łamliwość paznokci),
6. Zmiany dermatologiczne,
7. Problemy trawienne,
8. Nudności,
9. Wymioty,
10. Czosnkowy zapach oddechu,
11. Zwiększona potliwość,
12. Bolesność mięśni,
13. Zaburzenia funkcjonowania układu nerwowego.
Przyjmowany w nadmiarze selen może zwiększać ryzyko rozwoju cukrzycy typu II oraz insulinooporności.
Uwarunkowania genetyczne
Z suplementacją selenem należy uważać mając mutację genów BRCA1 i BRCA2, które zwiększają predyspozycję zachorowania na raka piersi i raka jajnika. Ważne jest tu przeprowadzenie wywiadu rodzinnego czy nie ma genetycznego obciążenia. Często w tych przypadkach Panie mają już podwyższone stężenie selenu. A dodatkowe suplementowanie i wysokie stężanie selenu zwiększa możliwość zachorowania! Selen jest niezbędny, ale w za dużej dawce działa pronowotworowo. Przed suplementacją zbadaj jego poziom.
Czas suplementacji
Selen jest takim suplementem, który najlepiej przyjmować pomiędzy posiłkami bez towarzystwa innych suplementów.
Jod
Jeśli chodzi o jod, jest bardzo cienka granica. Niedobór jodu jest jedną z przyczyn niedoczynności tarczycy. Z kolei nadmiar jodu może powodować stan zapalny i rozwój Hashimoto przy predyspozycji genetycznej. Przyjmowanie dużych dawek jodu przy niedoborze selenu może doprowadzić do zbyt wysokiego poziomu nadtlenku wodoru, a tym samym do stanu zapalnego i destrukcji tarczycy. Nadmiar jodu u osób z Hashimoto może nasilać odpowiedź zapalną układu odpornościowego skierowaną przeciwko własnym antygenom tarczycowym. Najbardziej miarodajnym badaniem pod kątem zawartości jodu jest dobowa zbiórka moczu. Warto zrobić badanie przed rozpoczęciem suplementacji. Jod jest potrzebny do prawidłowej produkcji hormonów tarczycy, ale w odpowiedniej ilości. I niedobór i nadmiar szkodzi.
Witamina A
Nadmierna podaż witaminy A może prowadzić do zaburzeń ze strony układu pokarmowego – powiększenie wątroby i śledziony. Powodować nudności i wymioty. Zaburzać funkcjonowanie nerek, serca i ośrodkowego układu nerwowego. Zbyt duże spożycie witaminy A przez kobietę w ciąży może powodować uszkodzenie płodu, w tym deformację twarzy i czaszki. Z dietą jest ciężko przyjąć nadmierną ilość witaminy A, ale z suplementacją jest to bardzo możliwe. Witamina A jest witaminą rozpuszczalną w tłuszczach i może kumulować się w organizmie.
Zdrowe podejście
To nie jest tak, że jestem przeciwniczką suplementów. Nie jestem 😉 Sama korzystam z różnych suplementów, wspieram dodatkowo swój organizm. Moim Pacjentkom także polecam konkretne preparaty. Jednak trzeba to robić z głową i rozsądnie. Wszystko dopasować do siebie indywidualnie. Pamiętać, że różne leki, suplementy, żywność wchodzą ze sobą w interakcje. Nie każdy suplement można łykać, o której się chce i jak chce. Nie każdy suplement jest dla każdego. Czasami może szkodzić zły sposób przyjmowania suplementu, a nie sama tabletka.
Czy jestem za suplementacją?
Tak. Ale rozsądną, indywidualnie dopasowaną i dobrze ułożoną. Jestem za przyjmowanie tego, czego potrzebujemy, co jest uzasadnione. Pamiętajmy, że suplementacja to wsparcie i uzupełnienie odżywiania. Nie stosujemy suplementacji zamiast dobrego odżywiania. I pamiętajmy więcej, nie znaczy lepiej.
Zagrożenia związane z suplementacją a mądra suplementacja?
Chcesz wiedzieć, jak mądrze dobierać suplementy? Na co zwracać uwagę? Jak sobie pomóc, a nie zaszkodzić?
Dołącz do kursu online o składnikach potrzebnych tarczycy!
Jak ten kurs Ci pomoże?
W kursie znajdziesz:
- Dokładne wskazówki, jakie badania zrobić
- Nauczysz się je interpretować, czy dany wynik jest w porządku
- Gdy wyjdzie zaburzony, jak go poprawić, jak podnieść
- Będziesz miała omówienie każdego składnika potrzebnego w niedoczynności tarczycy i Hashimoto, jak go zbadać, jak zinterpretować wynik, jak go poprawić, czy włączyć jakieś produkty, jak dobrać suplementację, czy z czegoś zrezygnować.
Ten kurs to kompleksowy przewodnik na temat witamin, składników mineralnych i innych związków niezbędnych w niedoczynności tarczycy i Hashimoto.
Dlaczego warto dołączyć do kursu?
To nie jest taki typowy kurs, gdzie omawiam czym jest tarczyca, niedoczynność, Hashimoto, jakie są przyczyny, objawy i tak dalej… Takich informacji jest mnóstwo w Internecie i prawdopodobnie już to wszystko wiesz. Tu skupimy się na sednie. Na tym, co Tobie naprawdę potrzebne i Ci pomoże. Będzie dużo praktyki i tak naprawdę po każdej lekcji będziesz mogła już wprowadzać zmiany. Ja nie chcę Cię uzależniać od siebie, od gotowych jadłospisów. Wezmę Cię za rękę i przeprowadzę przez proces, żebyś umiała potem działać samodzielnie. Nauczyła się dobrze wybierać dla siebie, zwracać uwagę na to co ważne, a ograniczać, to co Ci szkodzi. Zrozumiesz mechanizmy w niedoczynności tarczycy i Hashimoto. Dzięki temu nauczysz się postępować w sposób, dzięki któremu nie będziesz odczuwać objawów swoich chorób i będziesz mogła normalnie funkcjonować.
A może nawet nie zdajesz sobie sprawy, że można się lepiej czuć?
Kiedy głowę i czas masz ciągle zajęte szukaniem różnych sposobów poprawy zdrowia, czytaniem informacji, błądzeniem, brakuje Ci czasu na inne rzeczy. Na rozwój? Marzenia? Bycie szczęśliwą? Rodzinę? Pasje?